Fotoğraf ile ilgilenmek bugünlerde bir akıllı telefon sahibi olmakla başlıyor. Mobil fotoğrafçılığa giriş yaparak “kendince” fotoğraflar çekenler, kendilerinde fotoğrafçı gözünün olduğunu hissedenler işi bir fotoğraf makinesi alma noktasına getiriyorlar. İşte bu noktadan sonra heves veya uğraşı belli oluyor. Hevesle başlayanlar makineye sahip olduktan sonra o heveslerini kaybediyorlar ve makine evin bir köşesinde çürümeye gidiyor. Uğraşı olarak görenlerse fotoğrafçılığa vakit harcamaya başlıyorlar ve amatör seviyesine yükseliyorlar. Fotoğraf çekmek, amatörlükte birçok tetikleyiciye ihtiyaç duymaktadır. Fotoğraf çekmeye başlamanız bir aşama iken, bunu devam ettirmek işin daha büyük kısmıdır ve bu tetikleyicilere ihtiyaç duyar. Çekilen fotoğrafın güzel olduğuna dair dönütler almak bu tetikleyicilerin en basit ve en kolay elde edilenidir. Bunun için bir Instagram hesabına sahip olmanız yetiyor. Instagram‘dan alacağınız like’lar ve yorumlar sizin motivasyonunuzu üst düzeyde tutacak ve fotoğraf çekmeye devam etmenize imkan tanıyacaktır. Peki ya fotoğraf satmak?

Fotoğraf çek çek nereye kadar diyenlerdenseniz? Ben bu kadar fotoğrafla ne yapacağım diye düşünüyorsanız? İşte bu yazıyı sizler için yazdım. Yaklaşık 3 senedir belirli aşamaları geçerek, internette fotoğraf satmış birisi olarak tecrübelerimi size iletmek istiyorum. Öncelikle, stok fotoğraf kavramını iyi bilmeniz lazım. Yapacağınız iş tam olarak budur. Yani internette fotoğraf satmak istiyorsanız büyük ihtimalle stok fotoğrafçısı olacaksınız. Stok fotoğrafçılığı, ajansların, medya kuruluşlarının, fotoğrafa ihtiyaç duyan kişi ve kurumların fotoğraf ihtiyacını karşılamaktır genel olarak. Mesela, bir tur firması blog yazısında birçok şehirle ilgili bilgi veriyor. Blog yazısını yazan kişi her şehre gidip fotoğraf çekemeyeceğine göre bunu internetten satın alması gerekiyor. Stok fotoğraf sitelerinden uygun fotoğrafları seçiyor ve satın alıyor. Satın aldığı fotoğrafları internette, sosyal medyada kullanıyor. Bu satıştan hem stok fotoğraf sitesine pay kalıyor hem de fotoğraf sahibine. İşte, bu tip fotoğrafları satabileceğiniz siteler stok siteleri, yaptığınız iş de stok fotoğrafçılığı oluyor.

Ayrıca Bedava-Sitem.com tarafından hazırlanan web sitesinde Stok Fotoğraf kullanımı ipuçları yazısı, stok fotoğraf çekerken talep edilen karelerin seçimi konusunda ya da kendi portfolyo sitenizi kurma konusunda size  yardımcı olabilir. 

1- İnternette Fotoğraf Satmak için: Stok Fotoğraf Siteleri

İnternette fotoğraf satmak istediğinizde bunu yapabileceğiniz alanlardan birisi stok fotoğraf siteleridir. Dünyada stok fotoğraf sitesi dendiğinde akla gelen birkaç büyük site bulunuyor. Şimdi gelin bunların bazılarına teker teker bakalım.

1- Shutterstock

Dünyanın en büyük stok fotoğraf sitesi Shutterstock. Milyonlarca fotoğraf bulunuyor ve her türden fotoğraf mevcut. Sadece fotoğraf değil, vektörel çizim ve video da yüklenebiliyor.

Shutterstock’a üye olmak için birkaç aşamadan geçmek gerekiyor. Bunlardan en önemlisi, Türkiye’de yaşadığımız için bize ve bizim gibi ülkelere uygulanan bir kısıtlama. Pasaportunu yoksa sizi “iş ortağı” olarak kabul etmiyorlar. Pasaportun size ait olduğunu görmeleri gerekiyor. Bunun için, önemli kısımları silip pasaportunuzu sisteme yüklemeniz gerekiyor. Bazı Avrupa ülkeleri ve ABD’den ise sadece kimlik veya ehliyeti kabul edebiliyorlar ama biz o sınıfa dahil değiliz.  Artık böyle değil. Shutterstock’a direkt olarak üye olup istenen kadar fotoğraf yükleyip onaylanmasını beklemeniz yeterli. Onayı aldıktan sonra arşivinizdeki tüm uygun fotoğrafları yükleyerek para kazanmaya başlayabilirsiniz.

Shutterstock, birçok ajansın ve dünyanın birçok yerinden kullanıcıların fotoğraf satın aldıkları bir platform. Burası sizin en büyük gelir kapınız olabilir. Fotoğraf tanımlamalarınızı ve etiketlerinizi bol bol eklemeyi ihmal etmeyin.

Shutterstock’tan para kazanmak için çok şey söyleniyor. Aylık 4-5 bin dolar para kazananların olduğunu duymuştum. Bu tamamen sizin çalışmalarınıza ve yüklemelerinize bağlı olarak gelişebiliyor. Trendleri takip ederek çok fotoğraf yüklemeniz satış olasılığını artırıp daha fazla para kazanmanıza imkan tanıyacaktır. 2020’nin ikinci yarısından itibaren indirme sayısına göre belirledikleri komisyon oranlarıyla can sıkıcı olsalar da hala en fazla satış yapan stok ajanslarından biriler. Bu da shutterstock contributor’larının boykot etmesine rağmen gerçekleşiyor.

Shutterstock’a fotoğraf satıcısı olarak üye olmak için tıklayınız.

2- Getty Images/iStockPhoto

Fotoğraf satmak deyince akla gelen ilk stok sitelerinden birisi Getty Images. Fakat, Getty’e üye olmak kolay değil. İlk başta iStockPhoto ile yolculuğa başlıyorsunuz. iStockphoto’ya kayıt olup fotoğraf yüklemek için Getty Images Contributor uygulamasını indirmeniz gerekiyor. Linkler biraz aşağıda 😉

Sisteme kayıt olduktan sonra sizden talep edilen fotoğrafları yüklüyorsunuz ve yükledikten sonra onay bekliyorsunuz. Fotoğraf açıklamaları, anahtar kelimeleri gibi konulara dikkat etmenizi tavsiye ederim. Getty Images, sisteme tam kayıt yaptırdıktan sonra sizden bir vergi formu doldurmanızı istiyor. Buna özellikle dikkat etmeniz lazım zira alacağınız ödemeler bu vergi formunuza bağlı.

iStockphoto’da yeni üyelerin komisyon oranları %15’tir. Bu yüzden alacağınız komisyonlar da oldukça düşük oluyor. Bu da heves kırıyor bir süre sonra 🙂 Eğer iStockphoto’da exclusive yani münhasır (veya özel) üye olursanız bu komisyon oranı %20’ye yükseliyor. Ayrıca satış sayınıza göre de komisyon oranları yükselebilmektedir. Özel üye olduğunuzda artık Getty Images üyesi olmuş oluyorsunuz. Getty Images’ta komisyon yüksek olmasa da burada yapılan satışlar daha fazla para bırakıyor. Bu da daha fazla kazanç demek. Ama şuna dikkat etmek lazım: Exclusive yani özel üye olduğunuzda başka yerlere aynı fotoğrafları yükleyemiyorsunuz. Bu yüzden, ben exclusive olayım ama başka yerlerde de satış yapayım diyorsanız iStock/Getty’e yükleyeceğiniz fotoğrafları ayırın, onları başka yerlere yüklemeyin.

Kayıt olup fotoğraf yükleyebilmek için Getty Images’ın contributor uygulamasını app mağazalarından indirip buradan kayıt olabilirsiniz. Apple Store’dan indirmek için tıklayın. Google Play’dan indirmek için tıklayın.

Eklemeler

2019 editi: Aylık 6 adet gibi cüzi satış adedine rağmen 2 dolara kadar para kazanabiliyorum.

2020 editi: Aylık indirme sayıları neredeyse sabitlendi. Arama sonuçlarına göre yükleyeceğiniz fotoğraflarla daha fazla satış yapabilirsiniz.

2021 editi: Aylık indirme sayıları yükseliyor. Bunda düzenli yükleme yapmanın faydalarını da gördüm. Fakat, Connect adlı lanet bir sistemleri yüzünden oldukça düşük komisyonlar elde ediyorum. Normalde 8-10 satış yaptığım zamanlarda Connect’te 30-40 satış oluyor ama toplamda aynı miktarda komisyon geliyor. iStock, başlangıç seviyeleri için maalesef heves kırıcı.

3- Depositphotos

Depositphotos da Türkçe desteği bulunan, büyük bir platformdur. Buraya üye olmak için 5 adet fotoğrafınızı ve kimliğinizi atmanız yeterlidir. 200 küsür adet fotoğraf yüklediğim halde hiç satış olmaması da düşündürücü.

2020 editi: 800 küsür fotoğrafım olmasına rağmen 1 adet satış yapabildim. Görüntüleme sayıları çok düşük. Bunun önüne geçmek için trendleri takip etmek gerekiyor.

2021 Şubat editi: Günlük yüklemeler yaparak, 20-30 arası etiket girerek satışlar ve görüntülemer elde ediyorum fakat hala yeterli değil. Şimdilik tek artısı komisyon oranlarının en düşük 0.25 dolar olması. Shutterstock’ta bu 0.1 dolar.

Depositphotos’a kayıt olmak için tıklayınız.

4- 123RF

Türkçe desteği olan bir başka stok fotoğraf sitesi de 123rf. Burası da basit bir kimlikle üye olabileceğiniz bir platform. Fotoğraf yükleme konusunda bazı problemler yaşansa da kolay bir arayüzü bulunuyor.

123RF üzerinden para kazanma ise kendi açımdan hayal kırıklığı ile dolu. Yaklaşık 2 senedir yüklediğim fotoğrafların hiçbiri satılamadı. Gerçi az bir yükleme gerçekleştirdim ama en azından bir tanesi satılabilirdi 🙂

2021 şubat editi: Evet, 123RF’de satışlarım oldu. İyi de komisyon bırakıyor ama çok az satılıyor.

123RF’ye kayıt olmak için tıklayınız.

5- Adobe Stock

Fotolia olarak da bilinen Adobe Stock, en az rakipleri kadar etkili bir stok fotoğraf sitesidir. Başarılı fotoğraf düzenleme arayüzü sayesinde yüklediğiniz fotoğrafları en kolay bir şekilde düzenleyip satışa hazır hale getirebilirsiniz. Getty Images ve Shutterstock kadar verim aldığım bir stok sitesi. Mutlaka kullanmanızı tavsiye ederim.

Adobe Stock’ta komisyon oranları çok yüksektir. Shutterstock’ta bugüne kadar yaptığım satışlarda ortalama 0.25 dolar gibi bir kazancım varken Adobe Stock’ta ortalama 1 dolara yakın para kazandım. Mutlaka üye olun.

Adobe Stock’a üye olmak için tıklayınız.

6- Dreamstime

Dreamstime da değer verilmesi gereken stok fotoğraf sitelerinden birisidir. Satışlar, içeriğin değerine göre gerçekleşiyor. Komisyon oranları da rakiplerine göre yüksek. En düşük 0.38 dolar kazanç elde ettiğim Dreamstime’da şimdilik fazla satışım olmadı. Ama stok fotoğraf yükleme araçlarıyla birlikte kullanarak, zaman kaybı yaşamadan burada da bir satış alanı değerlendirmesi yapabilirsiniz.

Dreamstime’a üye olmak için tıklayın.

7- Alamy

Alamy İngiltere merkezli köklü bir stok fotoğraf sitesidir. Yukarıda saydığım siteler (Getty hariç) mikrostok sitesiyken Alamy stok sitesidir. Bunun farkı da Alamy’de satılan fotoğraflar çok büyük komisyon oranlarında satılır. Tek fotoğraftan 100 dolar civarında kazanma ihtimali vardır. Fakat bu çok kolay değil. Alamy’de satış yapmak için trendleri takip etmek ve çok iyi fotoğraflar yüklemek gerek. Bir de bu fotoğrafların düzenlemelerini çok iyi yapmak gerekiyor.

Alamy’e üye olmak için tıklayın.

2- Fotoğrafçılık Siteleri

1- 500PX

500px, daha çok fotoğrafçılar için kurulmuş bir internet sitesi. Fotoğrafçı olarak profil oluşturabiliyorsunuz ve fotoğraflarınızı yükleyebiliyorsunuz. Haftalık belirli bir limiti olan 500px, ücret ödenerek sınırsız hale gelebiliyor. 500px’in fotoğraflarınızı satabileceğiniz bir marketi de bulunuyor. Fakat bunun için belirli kurallara uyan fotoğraflar yüklemeniz gerekiyor. Mesela, Instagram’dan çektiğiniz fotoğraflarınızı burada market kısmına atamıyorsunuz çünkü çözünürlüğü düşük oluyor. Bunun için fotoğrafın aslını yüklemenizi tavsiye ederim.

500px’e üye olmak için tıklayınız.

3- Fotoğraf Uygulamaları

1- Eyeem’de Fotoğraf Satmak

Şimdi geliyoruz en çok sevdiğim uygulamaya 🙂 Eyeem bir mobil uygulama ve telefonunuza indirerek başlangıç yapabilirsiniz. Telefonunuza indirdikten sonra basit birkaç işlemle üye oluyorsunuz ve fotoğraflarınızı yüklemeye başlıyorsunuz. Fakat, klasik uygulamaların dışında, websitesi üzerinden de fotoğraflarınızı yükleyebiliyorsunuz ve düzenleyebiliyorsunuz. Koşullara uyan her fotoğrafınızı da satışa koymak üzere market kısmına atabiliyorsunuz. Fakat burada bir problem olabiliyor zira onaylı bir satıcı olabilmek için Paypal hesabına ihtiyaç duyuyor. Biliyorsunuz, Paypal ülkemizde kullanılamıyor. Bu sebeple bir Paypal üyeliğiniz yoksa Eyeem şimdilik sizin için bir hayal olabilir. Varsa da bu sefer ödeme alamıyorsunuz. İki ucu pis değnek 🙂

Eyeem’de klasik yüklemeler dışında kişileri takip edebiliyorsunuz ya da yarışmalara katılabiliyorsunuz. Yarışmalara katılarak kompozisyon yeteneğinizi geliştirebilir ya da iyi fotoğraflarınızla ödüller kazanabilirsiniz. Eyeem, Getty Images ve Adobe Stock ile ortak çalışıyor ve markete yüklediğiniz fotoğraflar editör onayından geçerse bu sitelere yüklenebiliyor. Bu da satılması için bir fırsat anlamına geliyor.

Eyeem’de komisyon oranları diğer sitelere göre oldukça iyi. Seviyenize göre yüksek oranda komisyonlar alabilirsiniz. Konsept ve kompozisyon çalışmalarınız, detaylı tanımlamalarınızla Eyeem’den çok fazla para kazanabilirsiniz. Ama sadece Paypal üzerinden ödeme yaptıkları için şimdilik bu parayı almak bir hayalden öteye gidemiyor.

Eyeem’e üye olmak için tıklayınız.

4- Fine Art Siteleri

Fotoğraflarınızı baskı olarak satabileceğiniz bu siteler ülkemizde çok fazla yaygın olmasa da özellikle ABD ve Avrupa’da oldukça yüksek rakamlara ulaşabiliyorlar. Bazıları şöyle:

1- Photo4me’de Fotoğraf Satmak

İngiltere merkezli Photo4me hem bir baskılı fotoğraf satış sitesi hem de bir portfolyodur. Eğer çok güvendiğiniz, baskı alınabilecek (300 dpi olması lazım) fotoğraflarınız veya çizimleriniz varsa burayı mutlaka deneyin.

Photo4me’ye üye olmak için tıklayın.

2- FineArtAmerica

ABD’de oldukça popüler olan FineArtAmerica, 20 adete kadar fotoğraf yüklemesine izin veren, baskılı fotoğraf satış sitesidir. Fotoğraf satmak için kullanabileceğiniz bir platform olan bu sitede sadece kanvas tablo değil, kartpostal, kılıf vb. gibi birçok farklı alanda da baskılı satışlar gerçekleştirilebiliyor.

FAA’ya üye olmak için tıklayın.

3- ETSY

ETSY, dünya çapında özel üretim ürünlerin satıldığı bir platform, hatta pazaryeri. Burada el işi ürünler satabildiğiniz gibi dijital ürünler de satabiliyorsunuz. ETSY’e üye olmak ve mağaza açmak ücretsiz. Ama ürün eklemek için ücret talep ediyorlar. Çok iyi fotoğraflar ve çizimleriniz varsa, baskı alınabilecek şekilde düzenleyerek dijital ürün kategorisinde satış gerçekleştirebilirsiniz.

ETSY’e üye olmak ve ücretsiz listing hakkı kazanmak için tıklayın.

Nasıl Çalışmalıyım?

Buraya kadar okuduysanız bir şeylere heves etmeye başlamışsınızdır. Çünkü hobinizi kazanca dönüştürmenin birçok yolundan bahsettim. Bu mecralardan birinde veya birkaçında hesap açmaya niyetlendiniz diyelim. Birazdan, hangi alanlarda bulunmanız gerektiğini de anlatacağım. Fakat şimdi buralar için nasıl çalışabilirim sorunuzu cevaplandıracağım.

Fotoğrafçılığı boş zamanlarınızı değerlendirmek için yapıyorsunuz büyük ihtimalle. Ya da bu sizin mesleğiniz ama sadece offline’da para kazanıyorsunuz. Gözünüzün gördüğünü ölümsüzleştirip bilgisayara attığınızda bunun bir veri olarak kalması içinize sinmiyorsa işte bu mecralar tam size göre. Fakat, öyle her önüne geleni yükleyecek ve birilerinin gelip almasını mı bekleyeceksiniz? Çünkü fotoğraf satmak gün geçtikçe zorlaşmaktadır. Size biraz stok fotoğraf sitelerinin mantığından bahsedeyim isterseniz.

Stok Fotoğraf Satmak için Neler Yapmalıyım?

Stok fotoğraf siteleri, bir fotoğrafa ihtiyaç duyup bunu kendi imkanları ile elde edemeyen kişi ve kurumlara yardımcı olan platformlardır. Daha önce de bahsettim bundan. Diyelim bir diyetisyen websitesi kurduruyor. Websitesi yapılırken sağlıklı gıdaların, zayıf kişilerin fotoğraflarına ihtiyaç duyuyor. Kendi imkanları ile elma, erik, kayısı, pırasa, domates çekiyor diyelim. Peki zayıf bir modeli nereden bulacak? İşte bunun için stok fotoğraf sitelerine başvuruyor ve oradan uygun fiyatlara fotoğrafı indiriyor. Halbuki kendisi çekse veya çektirse daha pahalıya mal olacak. Ya da sosyal medya hesapları için sürekli görsel ihtiyacı hissediyor. Yine, sürekli olarak fotoğraf çekemeyecek ve model bulamayacak. Bunun için de gidip bu sitelerden fotoğraflar indirecek.

İşte bu ve bunun gibi örnekleri düşündüğümüzde stok fotoğraf sitelerine bir konseptle girmek ve ihtiyaç olan alanda fotoğraflar yüklemek, satış yapıp para kazanmak için doğru bir yol olacaktır. Fotoğraf satmak istiyorsanız kendinize bir alan belirleyebilirsiniz. Mesela, ülkemiz tatlı konusunda dünyanın birçok ülkesinden daha zengin konumda. Fakat internette yeteri kadar bu tatlıların fotoğrafları bulunuyor mu? Ya da kullanmak isteyenler için uygun fotoğraflar var mı? Tatlının tabağa yerleşimi, çatalın konumu, arkaplan, ışık vb. gibi birçok değişken kullanarak fotoğrafları çekip yükleyebilirsiniz. İhtiyacı olan, bir tanesini mutlaka alacaktır. Ya da, piknik ortamını sahne haline getirip farklı farklı pozisyonlarda fotoğraflar aldınız. Bu da birer melzemedir ve sizin için satışa yönelik bir ürün ortaya koyar.

Sadece Fotoğraf Satmak için Değil, Video ve Çizim Satmak için de Stok Fotoğraf Siteleri

Elinizdeki imkanlar, stok sitelerindeki eksiklikler, çizim kabiliyetiniz, bakış açınız, sizin fotoğraf satışı yapmanız için birer fırsattır. Evinizde stüdyo ortamı kurabiliyorsanız her türlü sebze ve meyve, eşya, alet, edevat birer satılacak fotoğraf anlamına gelebilir. Gezmeyi seviyorsanız gidip gördüğünüz ve fotoğrafladığınız her yer birer altın değerindedir. Farklı açılardan, farklı şekillerden fotoğraflar size gelir getirecek ve belki bir süre sonra tek işiniz bu olacak.

Son olarak, stok fotoğrafçılık işinde düşülen 7 hatadan bahsettiğim bu yazımı da okumadan geçmemenizi tavsiye ederim.

Stok Fotoğrafçılığı Yaparken Düşülen 7 Hata

Nerelerde bulunmalıyım?

Seçeceğiniz mecraların sınırı yok. Fotoğraf satmak, bunlardan para kazanmak istiyorsanız en aktif olanları tercih edebilirsiniz. Bu tip siteler sizden para talep etmedikleri için her yerde bulunmanız sizin için en güzeli olacaktır. Belirli mecralara takılıp kalmak, fırsat tepmeniz anlamına gelecektir. Shutterstock, Adobe Stock ve Getty Images gibi sitelerde muhakkak hesaplarınız olmalı, 500px, Behance gibi ortamlarda “sanatınızı” konuşturmalı, Eyeem gibi bağımsız platformlarda hesaplarınızı aktif tutmalısınız. Bana kalırsa, belirli konseptler belirleyip, mecraların eksikliklerine göre buralarda bulunmak ve sadece o istikamette çalışmak da sizin için önemli olabilir. Sadece ofis ortamı fotoğrafları satabilir, sebze meyve fotoğrafları yükleyebilir, sanatınızı konuşturacağınız fotoğrafları yükleyebilirsiniz. Hepsinde de farklı mecralar kullanabilirsiniz.

Bu yazıyı, yeni tecrübeler edindikçe güncelleyeceğim. Umarım buraya kadar sıkılmadan okumuşsunuz ve anlattıklarımdan memnun kalmışsınızdır 🙂 Beni sosyal medya hesaplarımdan takip etmeyi unutmayın 😉